Ataman Otel - Kapadokya - Rahibeler ve Rahipler Manastırı

Rahibeler ve Rahipler Manastırı

Göreme | Göreme Kiliseleri | Açık Hava Müzesi

Açık Hava Müzesi'nin girişinin solunda yer alan 6-7 katlı kaya kütlesi 'Rahibeler Manastırı' olarak bilinir. Bu manastırın 1. katındaki yemekhanesi, mutfağı, birkaç odası; 2. katındaki yıkık şapeli gezilebilir durumdadır. 3. kattaki -bir tünelle ulaşılan- kilisesi çapraz kubbeli, dört sütunlu üç apsislidir. Ana apsisteki templona Göreme'deki diğer kiliselerde pek rastlanmaz. Kilise'de doğrudan kaya üzerine yapılan İsa freskinin yanında kırmızı bezemeler görülür. Manastırda katlar arası bağlantılar tünellerle sağlanmıştır. Tehlike anında tünelleri kapatmak üzere yeraltı şehirlerinde olduğu gibi Sürgü taşları kullanılmıştır.

Sağdaki Rahipler Manastırı'nda ise erozyon nedeniyle katlar arasındaki geçitler kapandığından sadece giriş katındaki birkaç oda görülebilir.

Aziz Basil Şapeli

Göreme Açık Hava Müzesi'nin girişindedir. Sütunlarla ayrılan nartekste mezar çukurları bulunmaktadır. Şapelin nefi enine beşik tonozlu, dikdörtgen planlıdır. Dikdörtgen nefin sol uzun yüzünde biri büyük, ikisi küçük, üç apsis bulunmaktadır. Kilise 11.yüzyıla tarihlenmektedir.

Sahneler: Ana apsiste İsa portresi, ön yüzünde Meryem ve çocuk İsa, kuzey duvarında at üzerinde Aziz Theodoros, güney duvarında ise yine at üzerinde ejderle savaşan Aziz Georgios ve 2 azize tasviri bulunmaktadır.

Elmalı Kilise

Dokuz kubbeli, dört sütunlu, kapalı Yunan haçı planlı, üç apsislidir. Kilisenin vadi yönünde yapılan destek duvar sayesinde giriş esas yerine güneye alınmıştır.

Elmalı Kilise'nin ilk süslemeleri Aziz Basil ve Azize Barbara şapeli'nde olduğu gibi doğrudan duvara kırmızı boya ile yapılan haç ve geometrik motiflerdir. Kilise II. yüzyılın ortasına tarihlenmektedir.

Sahneleri: Deesis, Doğum, Üç müneccimin tapınması, Vaftiz, Lazarus'un diriltilmesi, Başkalaşım, Kudüs'e giriş, Son akşam yemeği, lhanet, İsa Golgota yolunda, İsa çarmıhta, İsa'nın gömülmesi, İsa'nın cehenneme inişi, Kadınlar boş mezar başında, İsa'nın göğe yükselmesi ve aziz tasvirleri. Ayrıca Tevrat kaynaklı İbrahim Peygamber'in misafirperverliği ve Üç Yahudi gencin fırında yakılması sahnesi resmedilmiştir.

Azize Barbara Şapeli

Elmalı Kilise'nin bulunduğu kaya blokunun arkasındadır. Haç planlı, iki sütunlu, batı, kuzey ve güney haç kolları beşik tonozlu, merkezi kubbeli, doğu haç kolu ve doğudaki iki köşe mekanı kubbelidir. Bir ana, iki yan apsisi bulunmaktadır.

Motifler kırmızı boya ile doğrudan kaya üzerine uygulanmıştır. Duvarlarda ve kubbede zengin geometrik motifler, mitolojik hayvanlar ve askeri semboller resmedilmiştir. Ayrıca duvarlarda taş izlenimi veren motifler de yer almaktadır. Kilise 11. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenmektedir.'

Sahneleri: Ana apsiste İsa Pantokrator; kuzey haç kolunda at üzerinde ejderle savaşan Aziz Georgios ve Aziz Theodoros; batı haç kolunda ise Azize Barbara tasviri bulunmaktadır.

Yılanlı (Aziz Onuphrius) Kilise

Ana mekan enlemesine dikdörtgen planlı, beşik tonozlu, güneyde mezarların bulunduğu ek mekan ise düz tavanlıdır. Apsisi sol uzun duvara oyulmuş, kilise tamamlanmadan bırakılmıştır. Girişi kuzeydendir. Kilise tonozunun her iki yanında Kapadokya'da saygın olan azizlerin tasvirleri bulunmaktadır. Kilise 11. yüzyıla tarihlenmektedir.

Sahneleri: Girişin tam karşısında sol elinde İncil tutan İsa ve yanında kilisenin banisi, tonozun doğusunda Aziz Onesimus, ejderle savaşan Aziz Georgios ve Aziz Theodoros, Gerçek Haç'ı tutan Helena ve oğlu Konstantinos; tonozun batısında çıplak, uzun saçlı ve önünde palmiye ağacı bulunan Aziz Onuphrius, yanında takdis pozisyonunda Aziz Thomas ve elinde bir kitapla Aziz Basil bulunur. M.S. I. yüzyılda Mısır çöllerinde kendilerini dine adayan, inzivaya çekilmiş, keşişler yaşamaktaydı. Aziz Paphnutius bu keşişlerin hayatını ve yaşam tarzlarını öğrenmek için M.S. 4.yüzyılda Mısır çöllerine gitti ve bu kiliseye çok sonra adı verilen Aziz Onuphrius'la karşılaştı. Aziz Paphnutius, Aziz Onuphrius'a ölürken yardım etti. Çünkü o faziletin, nefse hakimiyetin en iyi örneğiydi. Tasvirlerde Aziz Onuphrius, çıplak, uzun saçlı, iri göğüslü, önünde palmiye ağacı ile görülür.

Kiler/Mutfak/Yemekhane

Yılanlı Kilise ile Karanlık Kilise arasında yer alan üç yapı yan yana olup, birbirleriyle bağlantılıdır. Kiler olarak kullanılan ilk mekanda erzakları depolamak için oyuklar, mutfakta ise kayaya oyulmuş 'Tandır' bulunmaktadır. En son bölümde ise yemekhane yeralır. Girişin sol tarafında 40-50 kişinin yemek yiyebileceği taştan sıra ve masa, sağ tarafında ise tabanda üzüm ezmek için bir şırahane vardır.

Karanlık Kilise

Kuzeydeki kavisli bir merdivenden kilisenin dikdörtgen, beşik tonozlu narteksine çıkılır. Narteksin güneyinde bir mezar bulunmaktadır. Kilise haç planlı, haç kolları çapraz tonozlu, merkezi kubbeli, dört sütunlu, üç apsislidir. Karanlık Kilise olarak adlandırılmasının nedeni, narteks kısmındaki küçük bir pencereden çok az ışık almasından dolayıdır Bu sebeple fresklerdeki renkler oldukça canlıdır. Kilise ve narteks İncil ve İsa konularını içeren zengin süslemelere sahiptir. Ayrıca Elmalı ve Çarıklı Kilise'de olduğu gibi Tevrat kaynaklı sahneler de resmedilmiştir. Kilise, 11.yüzyıl sonuna tarihlenmektedir.

Sahneleri: Deesis, Müjde, Beytüllahim'e yolculuk, Doğum, Üç müneccimin tapınması, Vaftiz Lazarus'un diriltilmesi, Başkalaşım, Kudüs'e giriş, Son akşam yemeği, İhanet, İsa çarmıhta, İsa'nın cehenneme inişi Kadınlar boş mezar başında, Havarilerin takdisi ve görevlendirilmesi, İsa'nın göğe çıkışı, İbrahim peygamber'in misafirperverliği, Üç Yahudi gencin yakılması ve aziz tasvirleri.

Azize Catherina Şapeli

Karanlık Kilise ile Çarıklı Kilise arasında yer alan Azize Catherina şapeli, hem narteksi, hem de naosu serbest haç planlı, merkezi kubbeli, haç kolları beşik tonozlu ve apsisi templonludur. Narteks zemininde dokuz mezar, duvarlarında ise iki nişli mezar (arkosolium) yer alır.

Şapelin sadece naosunda (orta bölüm) figürlü dekorasyonlar vardır. Pandantifler kabartma geometrik süslemelerle bezenmiştir. Anna adındaki bani tarafından yaptırılan Azize Catherina şapeli, 11. yüzyıla tarihlenmektedir.

Sahneleri: Templonlu apsiste Deesis, altında madalyonlar içinde Kilise Babaları, (Gregorios Basil, Yohannes Chrysostomos) kuzey haç kolunun güney duvarında at üzerinde Aziz Georgios, karşısında Aziz Theodoros, Azize Catherina ve diğer aziz tasvirleri.

Çarıklı Kilise

İki sütunlu, (diğer sütunlar duvar köşelerinde paye şeklindedir.) çapraz tonozlu, üç apsisli ve dört kubbelidi İsa'nın hayatıyla ilgili konular, İbrahim Peygamber'in misafirperverliğini gösteren Tevrat sahnesi, aziz ve bani tasvirleri iyi muhafaza edilmiştir. Elmalı ve Karanlık Kilise'ye benzemekle beraber, İsa'nın çarmıha gidişi ve çarmıhtan alınışı sahneleri kilisenin farklı özelliğidir. Figürler genelde büyük ve uzundur.

İsa'nın göğe yükselişi sahnesinin altında bulunan ayak izlerinden dolayı kiliseye 'Çarıklı Kilise' adı verildiği sanılmaktadır. Kilise duvarlarındaki figürlerin ayaklarında çok güzel çarık betimlemeleri vardır Kilisenin Çarıklı adının bu betimlemelerden geldiğini söyleyenler de vardır. Kilise 11.yüzyıl sonuna tarihlenmektedir.

Ana kubbenin ortasında Pantokrator İsa, madalyonlarda melek büstleri bulunmaktadır. Ayrıca ana apsiste Deesis, kuzey apsiste Meryem ve çocuk İsa, güney apsiste ise Melek Michael tasviri yer alır.

Sahneleri.- Doğum, Üç müneccimin tapınması, Vaftiz, Lazarus'un diriltilmesi, Başkalaşım, Kudüs'e giriş, İhanet, Kadınlar boş mezar başında, İsa'nın göğe çıkışı ve aziz tasvirleri.