|
| Baş ve
sap kısımları sebze olarak yenen enginar (Cynara scolymus), Batı ve Orta Akdeniz
bölgelerinin yerli bitkisi. Daha ilkçağlarda Doğu Akdeniz’e götürülerek ekilen
enginarın Roma İmparatorluğu döneminde çok değerli bir bitki olarak ün saldığı
biliniyor. Günümüzde birbirinden değişik yemekleri yapılan enginar dikildikten sonra
yıllarca yaşayan bir bitki. Ekildikten dört ile sekiz yıl sonra çiçek
başçıklarının büyüklüğü ve kalitesi düşmeye başladığında, kök
parçalarından alınan sürgünlerden yeni bitkiler üretiliyor. Günümüzde Akdeniz
ülkeleri, Belçika ve ABD’de California başta olmak üzere iklimi yumuşak ve nemli,
toprağı killi, kumlu ve rutubetli pek çok ülkede yetiştirilen enginarın faydaları
saymakla bitmiyor. Bu kadar faydalı olmasının nedeni, bünyesinde “cynarine”
içermesi. Enginarda aynı zamanda yüksek miktarda magnezyum, demir ve C vitamini de
bulunuyor. Kandaki üre, kolesterol ve şeker miktarını azaltan enginar, düşük
kalorili olması nedeniyle rejim yapanların baş tacı. Damar sertliği ve kalp
hastalıklarını önleyen, sinirleri güçlendirerek vücuda dinçlik veren, ruhi ve
bedeni bitkinliği ortadan kaldıran enginar, unlu yiyeceklerin sindirimini
kolaylaştırdığı gibi kolesterolü düşürüyor. Bu mucizevi bitki ayrıca karaciğer
hastalıklarının çabuk iyileşmesini sağlıyor, böbrek kumlarının dökülmesine
yardımcı oluyor, ishali kesiyor, mide ile bağırsakların temizlenmesinde büyük rol
oynuyor ve romatizma hastalarına tavsiye ediliyor. İştah açıcı özelliği de olan
enginarın yalnızca emzikli kadınlar, böbrek ve mesanesinde iltihap olan kişiler
tarafından yenilmemesi gerekiyor. Enginar
pişirmenin de püf noktaları var. Kararmaması için ayıklandıktan hemen sonra içinin
ve dışının limonla ovulması lazım. Enginarlar yine aynı nedenle pişirilmeden önce
iki litre suya, üç kaşık un ve bir limon sıkılarak hazırlanan bir karışımda
bekletiliyor. Bu faydalı sebzeyi yedikten sonra üstüne biraz su içerseniz,
damağınızda benzersiz bir lezzet hissedeceğinizi hemen söyleyelim. Türk mutfağında
ayrı bir yeri olan enginarla sofralarını zenginleştirmek isteyenlere, özenle
seçtiğimiz yemek tariflerini denemelerini öneriyoruz..
|
 |
ENGİNAR
OTURTMA
Malzemesi
6 adet enginar,
300 gram kıyma,
1 adet orta boy kuru soğan,
çeyrek paket margarin,
2 adet orta boy domates,
1 çorba kaşığı domates salçası,
yeterince tuz, karabiber.
Enginarı haşlamak için:
1 adet limon,
2 litre et suyu ya da su |
|
Hazırlanışı
Enginarları, saplarını kesip ayıkladıktan sonra limonlu ve tuzlu suda haşlayın.
Başka bir kapta ince kıyım kuru soğanları margarin yağında pembeleştirip kıymayı
ilave edin. Biraz kavurduktan sonra bir kaşık salçayla 1-2 dakika daha kavurun. Kabuğu
soyulmuş ve kuşbaşı kesilmiş bir adet domatesi de ekleyip baharatlarını koyun. Bir
bardak su ilave edip bir taşım kaynatın. Sonra, tel süzgeçten suyunu süzün ama
süzdüğünüz suyu atmayın. Enginarları çukur kısımları yukarı gelecek şekilde
bir tepsiye dizin. İçine suyunu süzdüğünüz kıymayı doldurup son kalan domatesleri
de yuvarlak dilimler halinde kesip kıymanın üzerine koyun. Süzdüğünüz kıymanın
suyunu tepsinin içine döküp doğru fırına sürün. Üzerine koyduğunuz domatesler
biraz kızarınca, fırından çıkartıp sıcak sıcak servis yapın.
|
|
|
ZEYTİNYAĞLI ENGİNAR
Malzemesi
6
adet taze enginar,
3 adet patates,
1 adet havuç,
4 çorba kaşığı bezelye,
30 adet arpacık
soğan,
1 su bardağı zeytinyağı,
1 tatlı kaşığı toz şeker,
1 adet limon,
yarım demet dereotu,
yeterince tuz. |
|
Hazırlanışı
Ayıkladığınız enginarları unlu ve
limonlu suda bekletirken diğer malzemeleri hazırlamaya başlayabilirsiniz. Önce,
soyulmuş patatesleri tavla pulu şeklinde kesin. Soyulmuş havuçları kalın ise
uzunlamasına ikiye bölerek, kalın değil ise verevine yani yan yan kesin. Enginarları,
havuçları, arpacık soğanları ve patatesleri tencereye koyup, tuzunu serpin. Üzerine
bir su bardağı zeytinyağı ile yarım limonun suyu, yeterince şeker ve enginarların
üzerine yakın gelecek şekilde suyu ekleyip tencerenin kapağını örtün.
Enginarların pişmesine yakın bezelyeleri de ilave edin. Yemek pişince ocağın
altını kapatın. İnce ayıklanmış dereotlarını serpip, on dakika kadar demlendirip
servis tabağına çıkartın. Arzuya göre en üstüne de dereotu serpebilirsiniz.
|
İÇ BAKLALI
ENGİNAR
Malzemesi
6 adet taze enginar,
yarım kilo taze iç bakla,
1 su bardağı sıvıyağ,
yarım limon,
yeterince tuz. |
 |
Hazırlanışı
Enginarları ayıklayıp saplarını kestikten sonra limonlu ve unlu suda bir süre
bekletin. Taze iç baklaların kabuklarını soyun. Enginarları iç kısımları üste
gelecek şekilde tencereye dizip üzerine baklaları doldurun. Enginarların üzerine
yeterince tuz, limon suyu, sıvıyağ ve bekletme suyundan bir bardak koyup ağzı kapalı
olarak pişirin. Ocaktan indirdikten sonra baklaları enginarların içine doldurup servis
yapın. |
|
ENGİNARLI
GİRİT KEBABI
Malzemesi
6
adet enginar,
600 gram kuzu kuşbaşı,
30 adet arpacık soğan veya
3 adet kuru soğan,
yarım paket margarin,
1 demet dereotu,yeterince tuz,
karabiber,
1 çay bardağı bezelye. |
 |
|
Hazırlanışı
Kuzu
etini margarin ile birlikte bir tencereye koyun. Etleri suyunu salıp da çekene kadar
kavurun. Önceden kabuklarını soyup yıkadığınız arpacık soğanlarını da ilave
edip bir iki sefer daha karıştırın. Sonra 3-4 bardak kadar sıcak su ilave edip ağzı
kapalı olarak pişirin.
Etlerin
pişmesine yakın enginarları dörde bölerek tencereye ilave edin. Tuzunu biberini
ekleyip ağzı kapalı olarak pişirin. Etler ve enginarlar pişince, tencereyi ocaktan
indirip içine ince kıyılmış dereotu serpin. On dakika demlendikten sonra yemeğiniz
servise hazır demektir.
Not:
Enginarların daha beyaz olması için bir parça yağlı kâğıdı su ile ıslatıp
enginarların üzerini sıkıca örttükten sonra, tencerenin kapağını kapatarak
pişirin.
|
Kaynak:
Skylife 07/2000
By Umit
SEVINC
|
